d10
 
Bunkernummer
D10
Oud Bunkernummer
EV9
Lokatie
Vurste
Toegankelijkheid

Volledig vrij
Aantal kamers

2 achteraan verbonden kamers en een sas

Aantal schietgaten
2
Type geschut
2 x MI
Bijhorende vuurrichting
westen - zuidwesten

Korte beschrijving van de bunker

  • Uitwendige kenmerken.
  • Al het houtwerk was standaard uitgevoerd in Noors rood dennenhout tenzij anders vermeld.
  • Rondom de betonnen structuur werd een houtskelet opgetrokken. Dit was bevestigd en gefundeerd op een aparte bakstenen fundering.
  • Op dit houten skelet werden in creoline gedrenkte populierenplanken van 2.4 cm dik bevestigd.
  • De toegang zat verborgen achter een houten deur van 1,00m x 2.00m (BxH). De beide schietgaten zaten verborgen achter 2 valluiken van elk 1.10m x 0.60m (BxH). Deze deur en luiken hadden telkens een bodemplaat in hout waarop in carboline gedrenkte populierenplanken waren bevestigd.
  • Het was in elk geval de bedoeling zowel de toegang als het schietgat niet te accentueren.
  • Het bunkertje was voorzien van een niet zo stijl zadeldak dat was opgetrokken in hout en als dakbedekking bestond uit asbestgolfplaten.
  • De toegangsput was uitgemetst in baksteen met een bodem in beton waarin een sterfput met metalen rooster was voorzien.
  • In het originele bestek is er sprake van een metalen ladder van 0.60m in deze toegangskuil. In praktijk is dit zeker vervangen geweest door een aantal stijgijzers.
  • Bij de bunkers met mitrailleurkamer(s) was de toegang tot de eigenlijke gevechtsruimtes van de bunker gescheiden van het sas door middel van een gepantserde metalen deur van 0.86m x 1.82m (BxH) met zonneblinden, omlijsting en luikje voor toegangsverdediging.
  • De eigenlijke toegang bij de inkom was op zijn beurt afgesloten met een metalen traliehekje van 0.90m x 1.82m
  • In elke mitrailleurkamer was daarnaast standaard aanwezig:
    • 3.50 meter etagères met leggers in inlandse eik.
    • Een inlands eiken plankje van 0.32m x 0.12m x 0.06m met ijzeren steunen voor de plaatsing van een kogelpers.
    • 6 zware geschilderde hanghaken voor ophangen materialen in de kamers
    • Een verzinkte hanghaak aan het plafond voor ophangen olielamp (in vredestijd)
    • 1 chardome en chardomeplaat voor de standaard opstelling van een Maximmitrailleur
  • Ventillatiegaten waren aan de buitenzijde aan de bovenzijde afgesloten met een koperen geperforeerde afdekplaat om ingooien van projectielen naar binnen onmogelijk te maken.
  • Globaal had hij het uitzicht van een houten stal in de velden.
  • Structuur.
  • De bunker bevatte twee mitrailleurkamers.
  • In de eerste kamer kwam achteraan het sas toe.
  • Opmerkingen.
  • Het is een steunliniebunker tussen steunpunt Semmerzake en Muntekouter tussen C9 (280 m) en C10 (390 m). Hij is in hoek opgesteld met C9 zodat ze samen een groter gezichtsveld en schietbereik hebben.
  • De mitrailleurkamers zijn enkel voorzien voor de opstelling van Maximmitrailleurs. Er waren geen extra voorzieningen om eventueel andere types van mitrailleurs te kunnen plaatsen.
  • Het originele terrein waar de bunker werd op gebouwd was perceel Vurste, unieke sectie, perceel 484a met een grootte van 2 are 2 ca. Dit was een een stukje van de noordwestelijke zijde van een groter perceel landbouwgrond.
  • Dit onteigende perceel was eigendom van Graaf Goethals Dorsan, woonachtig te Gent.
  • Er was een permanente erfdienstbaarheid voorzien over een strook van 2 meter breed. Deze vertrok in de linkse bocht van de weg Akkerlos, rechtdoor in het veld. Er bestond hier reeds een trekweg in de richting van verderop gelegen velden. Uiteindelijk eindigt deze wegel op een T. Naar rechts loopt deze doodt op een aantal toegangen naar velden. Langs links kun je via twee veldwegels tot opnieuw een bocht in Akkerlos, uitkomen. Dit bestaande wegeltje liep noordwestelijk naast het terrein onteigend voor de bouw van de bunker. De bestaande wegel liep reeds over de grenszone van beide velden. Hierdoor werd ook deze permanente erfdienstbaarheid gespreid over de twee percelen behouden. Zo werd aan de akte aan Graaf Goethals Dorsan, bijkomend over eens strook van amper 1 meter breed en 79 meter lang over hetzelfde perceel 484a deze permanente erfdienstbaarheid gekoppeld.
  • Het tweede stuk van permanente erfdienstbaarheid werd gelegd op het perceel Vurste, unieke sectie, perceel 484c over een identieke strook van 1 meter breed en 79 meter lang. Dit was eigendom van de heer Remi Van Waerbeke, landbouwer te Vurste.
  • De tijdelijke erfdienstbaarheid die nodig was voor de bouw van de bunker zelf over een strook van in totaal 5 meter breed om werfverkeer tot aan de te bouwen bunker mogelijk te maken, werd verwezenlijkt door een bijkomende strook van 3 meters naast de bestaande permanente erfdienstbaarheid langs de kant van Graaf Goethals Dorsan. Deze had op haar beurt een totaal oppervlak van 3 meter breed en 80 meter lang.
  • Deze tijdelijke erfdienstbaarheid was maar 8 maanden geldig.
  • De akte aan Graaf Dorsan De Goethals werd getekend op 15 maart 1935 voor een totale prijs van 1650 Bef met een bijkomende clausule dat de eigenaar jaarlijks op dit bedrag een intrest ontving van 5% op deze som, wat neerkwam op 85.50 Bef per jaar.
  • De akte aan Mr Remi Van Waerbeke werd getekend voor akkoord op 18 maart 1935 voor de totaalprijs van 100 Bef. Ook hier werd een jaarlijkse bijkomende intrest voorzien van 5% op dit bedrag wat neerkwam op 5 Bef per jaar.
  • Erfdienstbaarheden, zowel de permanente om de bunker ten allen tijde te kunnen bereiken, als de tijdelijke die standaard werden in de aktes voorzien met een termijn van 8 maanden voor de bouw van de bunker mogelijk te maken, gingen net zoals het uitkeren van toegekende intresten pas in voege, van zodra de eigenlijke werken voor de bouw van de bunker werden aangevat, ongeacht de tijdsperiode die op die manier verstreek tussen aankoop van de gronden en de eigenlijke bouw van de bunker zelf.
  • Na de onteigening kreeg het origineel onteigende perceel geen aparte index toegemeten.
  • Op actuele kadasterplannen is het voor de bunker ooit onteigende perceel alsook de bunker nog altijd apart aangegeven. Het originele perceel 484a werd opgedeeld in perceel 484k waar ook de bunker is inbegrepen en perceel 484I, wat overeenkomt met het originele perceel 484a zonder de onteigening voor de bunker.
  • Dit alles laat vermoeden dat ook deze bunker tot op heden nog niet opnieuw van de staat is overgekocht geweest en allicht nog altijd staatseigendom is.
  • De bunker is volledig vrij maar aan de binnenkant zo goed als volledig ontmanteld van al het originele ijzerwerk.
  • Gezien zijn locatie op de linie, draagt de bunker geen sporen van strijd.
  • Wat ook wel opmerkelijk is dat het oreillon aan de bovenkant niet afgeschuind is maar volledig plat.
  • Sinds enige jaren wordt ook deze bunker systematisch opgevolgd door natuurpunt voor de aanwezigheid van vleermuizen. Gelieve dan ook in de winterperiode de diertjes liefst hun winterslaap te gunnen.
  • Op basis van de hoeveelheden toegepast binnen de bouwproject A en B voor gelijkaardige bunkertjes, gecombineerd met de toegepaste basisprijzen zoals in het bestek van bouwproject E terug te vinden, werd een eerste benaderende prijs bepaald voor elk van de bunkertjes. Deze detailprijzen werden daarna herrekent via de regel van 3 op basis van de werkelijke projectprijs zoals terug te vinden in het bestek en de totaalprijs zoals zelf op basis van de gemaakte veronderstellingen, bekomen. Op die wijze moet dit bunkertje ongeveer 60.935,77 Bef gekost hebben.
  • Als men hier nog eens een aantal zaken gaat bijtellen die niet dienden ingecalculeerd te worden door de bouwfirma's maar rechtstreeks werden aangeschaft door de militaire overheid zoals bv chardomes, koepels, ventillatoren,... moet de totale kostprijs ongeveer op 61.435,77 Bef hebben gelegen.
  • Ter info: 1 BEF in 1934 komt ongeveer overeenkomt met een bedrag van 74 BEF (1.84€) in 2013, een "factor 74" dus.

Routebeschrijving om deze bunker te vinden

  • Volg de Evenakkerstraat komende van de Wannegatstraat.
  • De bunker ligt na een linkse bocht van een S-bocht recht voor u in het veld.
Bijhorende foto's
Onteigeningschets horende bij dit bunkertje. Links is een detail van het onteigende perceel en de erfdienstbaarheden die bij het bunkertje hoorden. De erfdienstbaarheden naar deze bunker vertrokken vanaf de linkse bocht naar Akkerlos, rechtdoor het veld in. Deze wegel bestond ook in de jaren 30 al als een losweg naar verderopgelegen velden. Het is ook daardoor dat het wegeltje een lichte knik heeft die toen ook al bestond. Het wegeltje loop op de scheiding van de twee percelen erlangs.

Tereinschets horende bij dit bunkertje. Op de terreinschets is ook nergens een omheining aangeduid wat er op wijst dat de structuur zo neutraal mogelijk in het landschap, in de velden diende mee opgenomen te worden.

De noordwestelijke zijde is de kant waar de bestaande wegel langs de bunker loopt.

Grondplan van deze bunker, uitgewerkt als een houten stal met een vrij plat dak in asbestgolfplaten.
d10

Doorsnede AB bij bovenstaand grondplan.

Mogelijks heeft het feit dat het oreillon zelf niet op de plannen staat in detail er toe geleid dat het bovenaan volledig vlak is afgewerkt geweest qua betonwerken.

Als men nochtans het dak heeft uitgewerkt zoals hier getekend is, moet het niet aflopende oreillon problemen hebben gegeven voor de afwerking van dit dak op de getekende wijze..

Doorsnede bunker als houten stal
Doorsnede CD bij vorig grondplan. Het geeft wel een mooi beeld van hoe hij er als houten stal moet hebben uitgezien.

Deze vrij ruime kadasterschets anno 2014 geeft een mooi beeld van het terrein. Men ziet er mooi de bunker met bijhorend terreintje liggen langs de in de jaren 30 reeds bestaande trekweg. Ook de zijwegels richting Akkerlos hogerop, bestaan heden nog.

In het verlengte van Akkerlos waar deze bunker rechtdoor in het veld ligt, zie je trouwens ook het op een klein perceeltje bunker C9 liggen.

Detail van het perceeltje met daarop duidelijk de bunker op getekend.

Het originele perceel 484a werd ondertussen opgedeeld in perceel 484I en 484k.

Deze opdeling en het feit dat de bunker er zo nog gedetailleerd op vermeld staat, laat sterk vermoeden dat de bunker nog altijd staatseigendom is.

Vooraanzicht anno 1995. Dit bunkertje dat reeds vele jaren is vergaan tot een kale blok beton, was in die periode nog volledig dichtgemetst. Zowel aan beide schietgaten als aan de toegangsdeur. (Foto: collectie G. De Jong - Simon Stevin Stichting)
Zicht op de bunker anno 2006 vanaf de Akkerlos. De wegel die voor de bunker voorbijloopt, was een reeds bestaande trekweg naar verderopgelegen akkers. Hij diende ook voor de erfdienstbaarheden.
d10

Vooraanzicht. Let vooral op het oreillon dat bovenaan niet afgeschuind is. Het is nog altijd een open vraag hoe dit weggecamoufleerd is geweest.

Het moet in elk geval in de weg hebben gezeten als men zoals op de plannen getekend het schuin aflopende dak juist over de voorkant van de bunker liet aflopen.

d10
Voor- en linker zijkant van de bunker. De op de bunker groeiende klimop geeft het kale blok beton toch nog een sfeervol beeld in het terrein.
d10
Doordat de bunker zolang volledig is afgesloten geweest, zijn vanaf de buitenkant nog vrij veel originele blauwe tinten te zien aan de binnenkant van de schietgaten.
Achterkant van de bunker. In de verte zicht op de weg Akkerlos.
d10
Achterkant van de bunker met het gedeeltelijk vrijgemaakte toegangssas.
d10
Beperkt geopende toegang. Ook deze bunker was aanzienlijk dichtgemetst met maar liefst 6 rijen baksteen.
Het zicht dat men uit de bunker heeft via de geopende toegang.
Het toegangssas vanuit de eerste mitrailleurkamer.
De eerste mitrailleurkamer achter het sas. Het valt meteen op dat de bunker buiten zijn opstelling voor een Maximmitrailleur geen bijkomende voorzieningen had voor de opstelling van andere types van mitrailleurs.
Blik door de gang naar de tweede mitrailleurkamer. Het valt wel op dat ook deze bunker vrij drastisch is ontdaan van al zijn origineel ijzerwerk aan de muren.

Tweede mitrailleurkamer.

Omdat hier geen muurtjes te zien zijn naast het schietgat, valt ook onderaan op de grond een merkwaardig betonnen uitstekend gedeelte op de grond op. Dit is een opstand die men terugvindt bij alle bunkers waarvan tot op heden nog niemand mij het nut of de functie wist van te vertellen.

Alle inlichtingen hierover blijven dan ook welkom op info@bunkergordel.be.

Mooie sfeerfoto vanaf Akkerlos anno 2010. (Foto: Collectie M. Demoor)
 
Vorige (D9)
Vorige (D9)
Volgende (D11)
Volgende (C8)